Chiều cao vượt trội – Bắt đầu từ việc chiến thắng biếng ăn

Biếng ăn là vấn đề phổ biến ở trẻ em. Theo thống kê của Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng Quốc gia, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi biếng ăn tại Việt Nam là 45,9%, cao hơn so với tỷ lệ trung bình của các nước Đông Nam Á (30,2%) và thế giới (22,9%). Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng tới sức khỏe con trẻ, không những vậy còn cản trở quá trình phát triển chiều cao, khiến trẻ thấp bé hơn so với tiềm năng vốn có. Tuy nhiên, cha mẹ đừng quá lo lắng, khi được áp dụng đúng cách, các giải pháp phù hợp sẽ giúp trẻ cải thiện tình trạng biếng ăn, ăn uống ngon miệng hơn, từ đó thúc đẩy phát triển chiều cao và sức khỏe toàn diện.

1. Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn

Thực tế cho thấy, biếng ăn không chỉ là vấn đề của riêng trẻ mà còn là nỗi ám ảnh của nhiều bậc phụ huynh, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, sự phát triển và tâm lý của con em mình. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng biếng ăn ở trẻ, giúp cha mẹ hiểu rõ hơn và có những biện pháp phù hợp để khắc phục.

– Yếu tố tâm lý là yếu tố chính khi nhắc đến nguyên nhân trẻ biếng ăn. Áp lực học tập từ gánh nặng kiến thức và bài tập làm cho con trẻ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu. Môi trường gia đình không hòa thuận, thường xuyên xảy ra mâu thuẫn giữa cha mẹ có thể khiến trẻ cảm thấy bất an, sợ hãi. Hoặc khi chuyển đến môi trường mới, trẻ cũng có thể cảm thấy bỡ ngỡ, lo lắng, nhất là đối với những trẻ nhỏ. Chính những rào cản tâm lý thầm lặng này đã khiến trẻ mất đi cảm giác thèm ăn dẫn đến việc bỏ bê, ít quan tâm đến bữa ăn hoặc ăn uống không ngon miệng.

Áp lực học tập là một trong những nguyên nhân làm cho con trẻ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu

– Biếng ăn không chỉ đơn thuần là vấn đề tâm lý mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố sinh lý của trẻ như: mọc răng, ốm vặt, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng… Mọc răng là “cơn ác mộng” của trẻ 6 tháng tuổi, khi đó, trẻ thường bị sưng nướu, quấy khóc, đau nhức và dẫn đến chán ăn, bỏ bú. Các bậc phụ huynh chia sẻ, có đến khoảng 80% trẻ em trong giai đoạn mọc răng có biểu hiện biếng ăn. Ngoài ra, khi bị ốm vặt như viêm họng, sổ mũi, tiêu chảy, trẻ thường mệt mỏi, vị giác cũng bị ảnh hưởng khiến trẻ lười bú, bỏ ăn. Đặc biệt, tình trạng thiếu hụt vi chất dinh dưỡng như kẽm, sắt, vitamin A, B1,… là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến biếng ăn ở trẻ em. Bởi lẽ, các vi chất này đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu vị giác đến não bộ, giúp trẻ cảm nhận được mùi vị thức ăn một cách ngon miệng. Trong kết quả tổng điều tra Dinh dưỡng năm 2019-2020 của Bộ Y tế trên toàn quốc, tỷ lệ thiếu kẽm là 58,0%, thiếu vitamin A tiền lâm sàng là 9,5% ở trẻ em 6-59 tháng tuổi.

Mọc răng là “cơn ác mộng” của trẻ ở độ 6 tháng tuổi 

– Theo thống kê trong báo cáo về tình hình dinh dưỡng trẻ em Việt Nam năm 2020 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, có khoảng 30-50% trẻ em biếng ăn liên quan đến các bệnh lý tiêu hóa, đủ thấy được yếu tố này ảnh hưởng nghiêm trọng như nào đến chứng biếng ăn của trẻ. Khi mắc các bệnh viêm nhiễm đường tiêu hóa như viêm dạ dày ruột, viêm dạ dày tá tràng, hội chứng ruột kích thích, trẻ sẽ bị đau bụng, tiêu chảy, từ đó, gây ảnh hưởng đến khả năng tiếp nhận thức ăn và sau cùng dẫn đến chứng biếng ăn. Hay việc dị ứng với các thực phẩm như sữa, hải sản, trứng… cũng gây ra các triệu chứng nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, buồn nôn, tiêu chảy ở trẻ, khiến trẻ sợ hãi, chán ăn các loại thực phẩm này và bị thiếu hụt dinh dưỡng.

Tuy nhiên, cha mẹ không nên quá lo lắng, vì với những giải pháp phù hợp, phụ huynh hoàn toàn có thể giúp trẻ cải thiện tình trạng biếng ăn, ăn uống ngon miệng hơn và phát triển tốt hơn. Một đề tài của Đại học Harvard (Mỹ) có tiêu đề “Nutritional Supplementation and School Feeding Interventions for Improving Growth in Stunting Children in Madagascar” đã tiến hành nghiên cứu trên một nhóm trẻ em suy dinh dưỡng ở Madagascar được can thiệp dinh dưỡng và cho ăn chế độ học đường trong 2 năm. Kết quả cho thấy, trẻ em được can thiệp có tốc độ tăng trưởng chiều cao trung bình tăng thêm 1,7 cm/năm, cao hơn 0,5 cm/năm so với nhóm trẻ không được can thiệp. Hay một nghiên cứu đánh giá hiệu quả của chương trình bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ em suy dinh dưỡng thấp còi ở Việt Nam cũng cho kết quả, sau 1 năm can thiệp, trẻ em được bổ sung vi chất dinh dưỡng có chiều cao trung bình tăng thêm 5,4 cm, cao hơn 2,4 cm so với nhóm trẻ không được bổ sung.

Hoàn toàn có thể giúp trẻ cải thiện tình trạng biếng ăn, phát triển tốt hơn

2. Giải pháp dinh dưỡng giúp trẻ biếng ăn phát triển chiều cao

Biếng ăn gây thiếu hụt dinh dưỡng ảnh hưởng chính đến sự phát triển chiều cao của trẻ. Vì vậy, để giúp trẻ biếng ăn phát triển chiều cao một cách tối ưu, cha mẹ cần chú ý bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu và áp dụng chế độ ăn uống hợp lý, chi tiết như sau:

– Cha mẹ cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển chiều cao như protein, canxi, vitamin D,… thông qua các thực phẩm trong thực đơn hằng ngày cho con. Lượng protein khuyến cáo cho cơ thể cũng thay đổi theo độ tuổi và thể trạng, cụ thể là em bé thì khoảng 10 gam/ ngày, trẻ em ở độ tuổi đi học thì khoảng 19-34 gam/ngày, trong khi đó ở tuổi thiếu niên thì cao hơn, khoảng 46-52 gam/ ngày. Các thực phẩm giàu protein cha mẹ có thể cung cấp cho con có thể kể đến bao gồm thịt, cá, trứng, sữa, đậu đỗ,… Hay theo khuyến cáo của Viện nghiên cứu Y học Hoa Kỳ (IOM, 2011), đồng thời tham khảo các nghiên cứu ở người Việt Nam và các nước châu Á (Nhật bản, Malaysia, Singapore…) về nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị về canxi (mg/ngày) theo tuổi, nhu cầu canxi ở trẻ từ 6-11 tháng là 400 mg/ngày, trẻ em 1-2  tuổi là 500 mg/ ngày, 3-5 tuổi là 600 mg/ngày, 6-7 tuổi là 650 mg/ngày và trẻ từ 8-9 tuổi là 700 mg/ngày. Sữa, phô mai, sữa chua, rau xanh lá đậm,..đều là thực phẩm giàu canxi mà cha mẹ có thể cân nhắc sử dụng. Ngoài ra đối với vitamin D, hàm lượng được khuyến nghị cho trẻ em từ 1-12 tuổi là 600 IU mỗi ngày. Trẻ có thể nhận vitamin D từ ánh nắng mặt trời, một số loại thực phẩm như cá béo, trứng, sữa,… và các thực phẩm bổ sung.

Thực phẩm giàu Canxi, hỗ trợ trẻ phát triển chiều cao

– Bên cạnh chế độ ăn uống cân bằng, cha mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung cho trẻ các sản phẩm dinh dưỡng hỗ trợ phát triển chiều cao. Với mục tiêu chung tay góp phần hỗ trợ tăng chiều cao cho trẻ em, nhất là trong giai đoạn 5 năm đầu đời, Nutricare cùng Viện Dinh dưỡng Y học Nutricare Hoa Kỳ đã cho ra đời sản phẩm dinh dưỡng Nutricare Smarta Grow với công thức cải tiến đáp ứng toàn diện hàm lượng canxi theo khuyến nghị của FDA Hoa Kỳ và phù hợp với thể trạng của trẻ em Việt Nam. Với bộ 3 canxi, vitamin K2 và vitamin D3 nhập khẩu trực tiếp từ Mỹ, cùng 52 dưỡng chất thiết yếu, có trong sản phẩm trẻ sẽ được hỗ trợ phát triển chiều cao tối ưu, xương chắc khỏe. Đặc biệt, sản phẩm đã được Viện Khoa học Sức khỏe và Công nghệ khẳng định kết quả chứng minh lâm sàng hỗ trợ trẻ tăng chiều cao sau 2 tháng sử dụng. Cụ thể, sau 2 tháng kết hợp sử dụng sản phẩm dinh dưỡng Nutricare Smarta Grow, trẻ cao hơn 1,41cm và tăng 0,4kg cân nặng. Ngoài ra, Nutricare Smarta Grow còn tăng cường DHA, choline hỗ trợ phát triển não bộ, protein chất lượng cao để trẻ tăng cân khỏe mạnh bắt kịp đà tăng trưởng, chất xơ, lysine có trong sản phẩm cũng hỗ trợ trẻ tiêu hóa khỏe. Bởi vậy, ba mẹ cho trẻ sử dụng 2 ly sữa bột Nutricare Smarta Grow pha chuẩn hoặc 3 hộp sữa bột pha sẵn 180ml mỗi ngày có thể giúp con cung cấp đủ nhu cầu canxi theo khuyến nghị.

– Sữa là nguồn cung cấp canxi, protein và vitamin D dồi dào cho trẻ. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ uống ít nhất 500ml sữa mỗi ngày. Bên cạnh đó, nước trái cây cũng cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý chọn nước trái cây nguyên chất, không đường và cho trẻ uống với lượng vừa phải.

Uống sữa  đúng cách có thể giúp trẻ đạt được mức chiều cao tiềm năng

– Đồ ngọt, thức ăn nhanh, đồ chiên rán thường chứa nhiều calo, chất béo bão hòa và đường nhưng lại nghèo dinh dưỡng. Việc tiêu thụ quá nhiều những thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến sự thèm ăn của trẻ, khiến trẻ biếng ăn và cản trở sự phát triển chiều cao. Vì vậy, phụ huynh cần hạn chế cho trẻ ăn đồ ngọt, thức ăn nhanh, đồ chiên rán để đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ biếng ăn.

3. Một số lưu ý khi áp dụng giải pháp cho trẻ biếng ăn

Chinh phục chứng biếng ăn ở trẻ đòi hỏi cha mẹ cần sự kiên trì và áp dụng các giải pháp phù hợp. Bài viết này gửi đến quý bậc phụ huynh 3 lưu ý quan trọng cần ghi nhớ:

– Kiên nhẫn và không nản lòng nếu trẻ không có kết quả ngay lập tức. Kiên nhẫn là chìa khóa vàng để giúp trẻ vượt qua giai đoạn biếng ăn. Việc ép buộc hay quát mắng bé chỉ càng khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, cha mẹ hãy tạo bầu không khí vui vẻ, thoải mái trong bữa ăn, biến việc ăn uống thành trải nghiệm tích cực cho con trẻ. Áp dụng các giải pháp một cách nhất quán và khoa học, kết hợp với sự quan tâm, động viên từ gia đình sẽ giúp trẻ dần vượt qua giai đoạn biếng ăn. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, 70% trẻ biếng ăn có thể cải thiện nếu được áp dụng các giải pháp phù hợp trong vòng 3-6 tháng.

Không khí vui vẻ thoải mái trong bữa ăn tạo tâm lý tốt cho trẻ

– Bên cạnh đó cha mẹ là nhân tố trực tiếp giúp trẻ hình thành thói quen ăn uống lành mạnh ngay từ giai đoạn đầu đời, giúp phòng ngừa và loại bỏ chứng biếng ăn ở trẻ. Việc cho trẻ ăn đúng giờ, đủ bữa, không bỏ bữa hay sao nhãng khi ăn uống và duy trì lịch ăn uống đều đặn sẽ giúp trẻ hình thành thói quen tốt,  đảm bảo cung cấp đầy đủ năng lượng cho cơ thể phát triển. Cha mẹ hãy khuyến khích trẻ tự xúc ăn, tự khám phá thức ăn bằng tay, giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động và tăng cường sự tự tin. Đặc biệt cha mẹ nên cho trẻ ăn đa dạng thực phẩm, đầy đủ dinh dưỡng từ các nhóm như trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, protein và chất béo lành mạnh để đảm bảo trẻ nhận đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể phát triển. 

Trẻ tự lập và tự tin hơn khi bố mẹ khuyến khích tự xúc khi ăn uống

– Bí kíp cuối cùng cha mẹ cần bỏ túi là tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Nếu tình trạng biếng ăn của trẻ kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường như sụt cân, suy dinh dưỡng, trẻ cần được đưa đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn cách điều trị phù hợp. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng sẽ đánh giá tình trạng biếng ăn của trẻ và đưa ra giải pháp phù hợp nhất, dựa trên nguyên nhân, độ tuổi và sức khỏe của trẻ.

Kết luận: Mặc dù biếng ăn là “rào cản” phổ biến trong hành trình phát triển của trẻ, nhưng cha mẹ hoàn toàn có thể chinh phục nếu kiên trì áp dụng các giải pháp phù hợp. Hãy nhớ rằng, chìa khóa cho tương lai cao lớn của trẻ nằm ở chế độ dinh dưỡng khoa học và sự đồng hành đầy yêu thương từ ba mẹ. Hãy biến mỗi bữa ăn trở thành kỷ niệm đẹp đẽ gắn kết gia đình, nơi ươm mầm cho niềm vui và sự phát triển chiều cao vượt trội của trẻ.