Công thức F100 – Tăng trưởng và bảo vệ cho trẻ suy dinh dưỡng theo khuyến nghị của Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO)

14/06/2023

Được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế khuyến nghị sử dụng cho trẻ suy dinh dưỡng, công thức F100 giúp trẻ cải thiện cân nặng, chiều cao, tăng cường sức đề kháng, góp phần đẩy lùi nỗi lo suy dinh dưỡng, thấp còi ở trẻ. 

Sơ lược về công thức F100

Sự ra đời của công thức F100 áp dụng trong điều trị suy dinh dưỡng là một trong những đóng góp vô cùng giá trị của các nhà khoa học vào cuối thế kỷ 20 trong cuộc chiến chống lại suy dinh dưỡng toàn cầu. Đây cũng là minh chứng cho nỗ lực đẩy lùi nạn đói và suy dinh dưỡng của Liên Hợp Quốc cũng như các tổ chức phi chính phủ trên toàn thế giới, thành công đưa F100 đến những trẻ em đang ở lằn ranh sinh tử do thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng, gây ra bởi chiến tranh và đói kém.

Câu chuyện về hành trình đẩy lùi suy dinh dưỡng toàn cầu bắt đầu vào thời điểm sau khi kết thúc thế chiến thứ 2, cũng là lúc các tổ chức phi chính phủ và Liên Hợp Quốc chung tay góp sức vào công cuộc xóa đói, giảm nhẹ tình trạng suy dinh dưỡng trên toàn thế giới. Sự kiện được đánh dấu bởi sự ra đời của “Bản Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền” vào năm 1948. 

Theo đó, Liên Hợp Quốc chỉ ra rằng, quyền được tiếp cận với thực phẩm, được ăn, được uống là một trong những quyền sống cơ bản của con người. Nhưng được ăn thôi là chưa đủ, vì để có thể sống khỏe mạnh thì con người cần ăn uống đủ lượng và đủ chất. 

Dựa trên cơ sở đó và một số khía cạnh khác về xã hội, Quyền được có lương thực (Right to Food) đã được khẳng định trong Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa, do Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua vào năm 1966. Theo đó, con người có quyền được giải phóng khỏi nạn đói, nạn thiếu lương thực và suy dinh dưỡng. Tuy nhiên, phải đến năm 1974, cách thức để giải quyết vấn đề toàn cầu này mới được đưa ra trong Hội Nghị Lương Thực thế giới đầu tiên thông qua Tuyên bố chung về xóa đói và suy dinh dưỡng – một nghị quyết của Liên Hợp Quốc đặt ra những kỳ vọng nhất định cho các quốc gia tham dự, đồng thời cung cấp những hướng dẫn để giải quyết vấn đề suy dinh dưỡng và đói kém đang gia tăng không ngừng trên toàn thế giới

Ăn uống đủ lượng, đủ chất là chìa khóa giúp trẻ không mắc suy dinh dưỡng, thấp còi (Ảnh: Freepik)

Kể từ đó, một loạt các tổ chức cứu trợ phi chính phủ cũng dần được thành lập để hỗ trợ các quốc gia có tình hình nạn đói và suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Những tổ chức này không chỉ đóng góp về nguồn lương thực mà còn chung tay góp sức tham gia vào các hoạt động nghiên cứu khoa học nhằm tìm ra những phác đồ điều trị suy dinh dưỡng hiệu quả nhất. Và cội nguồn của công thức F100, Tổ Chức Hành động Chống lại Nạn Đói – Action Against Hunger, chính là một trong những tổ chức tiêu biểu tiên phong có đóng góp lớn trong cuộc chiến với nạn suy dinh dưỡng toàn cầu.

Tổ chức Hành Động Chống lại Nạn Đói – Action Against Hunger được thành lập bởi một nhóm các học giả, nhà khoa học và bác sĩ người Pháp vào ngày 15 tháng 11 năm 1979 để cùng tìm ra giải pháp đối phó với nạn đói và suy dinh dưỡng trên toàn thế giới. Trong đó, một trong những giải pháp quan trọng nhất của cuộc chiến chống suy dinh dưỡng của Action Against Hunger, chính là Công thức F100, một công thức sữa đặc trị cho trẻ suy dinh dưỡng được áp dụng bởi hầu hết các tổ chức cứu trợ trên thế giới và được công nhận bởi Tổ Chức Y Tế Thế Giới WHO.

F100 là công thức phục hồi dinh dưỡng Cao năng lượng và Đạm, trong đó cứ 100ml sản phẩm sẽ cung cấp 100 kcal năng lượng và 2,9g Protein. Công thức F100 có chứa hàm lượng dinh dưỡng cụ thể như sau:

Thành phần Công thức F-100
Năng lượng

Protein

Lactose

Kali

Natri

Magie

Kẽm

Đồng

% năng lượng từ:

Protein

Chất béo

Nồng độ thẩm thấu

100 kcal (420 kJ)

2.9 g

4.2 g

5.9mmol

1.9mmol

0.73mmol

2.3 mg

0.25 mg

 

12%

53%

419 mOsmol/l

Công thức F100 có thể được chuẩn bị từ những nguyên liệu cơ bản như bột sữa gầy, đường, dầu ăn, hỗn hợp Vitamin, khoáng chất và nước sạch dùng để ăn uống theo tỷ lệ sau:

Thành phần nguyên liệu Lượng nguyên liệu
Bột sữa gầy

Đường

Dầu ăn

Hỗn hợp khoáng chất

Hỗn hợp Vitamin

Nước ăn

80 g

50 g

60 g

20 ml

140 mg

1000 ml

Người chuẩn bị có thể pha bột sữa gầy, đường và dầu ăn với một chút nước ấm để nguyên liệu dễ tan hơn, sau đó trộn đều với hỗn hợp Vitamin và khoáng chất chuẩn độ sao cho hỗn hợp vừa pha đạt thể tích 1000 ml. Công thức F100 cũng có thể được sản xuất thương mại với thành phần Vitamin và khoáng chất phù hợp được căn chỉnh theo tình trạng dinh dưỡng của trẻ em bản địa, giúp người chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng chuẩn bị các bữa ăn Cao năng lượng tiện lợi và phù hợp hơn. 

Công thức F100 – Giải pháp phục hồi dinh dưỡng trong điều trị suy dinh dưỡng mãn tính toàn cầu

Có thể nói, yếu tố quan trọng bậc nhất trong điều trị suy dinh dưỡng, đóng vai trò quyết định đến tốc độ phục hồi dinh dưỡng ở trẻ chính là tổng năng lượng được bổ sung vào cơ thể. Lúc này, trẻ vẫn đang bị thiếu hụt trầm trọng năng lượng, Protein và nhiều Vitamin khoáng chất khác. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y Tế Thế Giới WHO từ năm 1999, trẻ suy dinh dưỡng mãn tính cần được bổ sung chế độ ăn Cao năng lượng theo công thức F100 trong giai đoạn phục hồi dinh dưỡng sau khi hoàn thành giai đoạn điều trị ban đầu, nhằm tái tạo năng lượng và tiếp nạp đủ dưỡng chất vào cơ thể. 

Chế độ ăn theo công thức F100 có thể được sử dụng trong tất cả các bữa ăn của trẻ với khoảng thời gian giữa các bữa là 4 tiếng. Người chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng cũng có thể cho trẻ sử dụng các bữa ăn có thức ăn rắn, tuy nhiên hầu hết các thức ăn rắn thông thường thường có Đạm độ năng lượng thấp hơn sữa điều trị F100, đồng thời thiếu một số Vitamin và khoáng chất như Kali, Magie và có chứa các hợp chất gây cản trở hấp thu khoáng chất như Kẽm, Đồng, Sắt. 

Trẻ suy dinh dưỡng cần được bổ sung chế độ ăn theo công thức F100, với thời gian cách giữa các bữa là 4 tiếng (Ảnh: Freepik)

Vì vậy, những thức ăn mang tính địa phương này cần thêm năng lượng bằng cách bổ sung dầu ăn sao cho Đạm độ năng lượng của bữa ăn đạt 1 kcal/1g thức ăn, đồng thời cần bổ sung hỗn hợp Vitamin khoáng chất sau khi đã nấu xong. Tổ chức Y tế Thế Giới cũng khuyến cáo vẫn nên sử dụng công thức F100 giữa các bữa ăn với thực phẩm rắn mang tính địa phương như trên để tránh việc giảm hấp thụ khoáng chất kể trên. Ví dụ như một ngày trẻ được cho ăn sáu bữa, trong đó trẻ được ăn ba bữa thực phẩm địa phương, thì giữa các lần ăn đó, trẻ cần được bổ sung ba bữa với sữa điều trị theo công thức F1004.

Công thức F100 được chứng minh lâm sàng góp phần điều trị suy dinh dưỡng, cải thiện chiều cao, cân nặng của trẻ

Hiệu quả điều trị của sữa điều trị công thức F-100 đã được chứng minh trên trẻ em suy dinh dưỡng trên toàn thế giới. Một nghiên cứu của Desjeux và các cộng sự đăng tải năm 1998 đã nghiên cứu hiệu quả của công thức F100 trong điều trị suy dinh dưỡng tại các trại tị nạn. Theo các nhà khoa học người Pháp, tỷ lệ tử vong trung bình của trẻ suy dinh dưỡng nặng được điều trị tại các bệnh viện lên đến 23,5% – không đổi trong suốt 50 năm trước thời điểm nghiên cứu. 

Một trong những nguyên nhân dẫn đến số lượng trẻ tử vong do suy dinh dưỡng nặng kể trên là do không có phác đồ điều trị phù hợp. Vì vậy, họ đã thử nghiệm sản phẩm F100 trong điều trị cho các trẻ suy dinh dưỡng cấp tính tại các trại tị nạn và thu được kết quả bất ngờ: Tỷ lệ tử vong ở những trẻ suy dinh dưỡng cấp tính giảm từ 23,5% xuống dưới 5%. Công thức F100 gây chú ý đặc biệt bởi khả năng hỗ trợ tăng cân nhanh chóng cho trẻ suy dinh dưỡng. 

Ở Senegal, một nghiên cứu năm 2003 cho thấy việc sử dụng công thức F100 giúp trẻ tăng 10.1g/kg thể trọng ban đầu/ngày, nghĩa là ví dụ như đối với trẻ 2 tuổi bị suy dinh dưỡng có cân nặng ban đầu là 9kg thì sau 4 tuần điều trị với công thức F100, trẻ có thể tăng thêm 2,7kg, đạt cân nặng chuẩn lứa tuổi. Một nghiên cứu khác ở Pakistan cũng đã ghi nhận kết quả tăng cân nhanh hơn với mức tăng là 14,1 ± 5.23 g/kg thể trọng ban đầu/ngày, nghĩa là với trẻ 2 tuổi bị suy dinh dưỡng có cân nặng ban đầu là 9kg thì sau 4 tuần điều trị, trẻ có thể tăng thêm 3,5kg – đạt được mức cân nặng chuẩn của lứa tuổi.

Ở Việt Nam, Bộ Y Tế cũng đã có hướng dẫn sử dụng các sản phẩm có công thức F100 và các sản phẩm công thức tương đương trong điều trị suy dinh dưỡng theo quyết định số 4487/QĐ-BYT và 3779/QĐ-BYT về việc ban hành “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ em từ 0 đến 72 tháng tuổi”. 

Sản phẩm áp dụng công thức F100 được Bộ Y tế khuyến nghị và hướng dẫn sử dụng trong điều trị suy dinh dưỡng (Ảnh: Freepik)

Một nghiên cứu trên nhóm trẻ từ 6-7 tuổi tại Thái Bình về hiệu quả của việc bổ sung sản phẩm sữa có năng lượng đạt chuẩn 100 kcal/100ml trong bữa ăn phụ đã cho thấy tác dụng tăng cân và tăng chiều cao sau 2 tháng can thiệp. Đồng thời, tỷ lệ suy dinh dưỡng nhẹ cân giảm 10,9% và tỷ lệ trẻ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng nhẹ cân cũng giảm 14,5%. Trẻ được bổ sung sản phẩm Cao năng lượng trên có xu hướng cải thiện tình trạng nhiễm khuẩn đường hô hấp, táo bón, tiêu chảy và biếng ăn. Như vậy, F-100 là một công thức dinh dưỡng được ứng dụng toàn cầu và phù hợp với trẻ em Việt Nam.

Thấu hiểu những trăn trở, lo lắng của bậc cha mẹ khi Việt Nam là một trong số 34 quốc gia trên toàn cầu phải đối mặt với gánh nặng suy dinh dưỡng cao nhất, đồng thời có đến 1,8 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng, có nguy cơ bị tổn thương não và thể chất lâu dài, công ty Nutricare đã dành nhiều thời gian nghiên cứu để ứng dụng công thức F100 vào sản phẩm bổ sung dinh dưỡng chuyên biệt cho trẻ em Việt. Mới đây nhất, sản phẩm Nutricare Colos24h Grow Plus áp dụng công thức dinh dưỡng F100 theo khuyến nghị của Tổ chức Y thế Thế giới WHO dành cho trẻ suy dinh dưỡng đã được ra mắt, nhận được nhiều phản hồi tích cực trong việc giúp bé tăng cân, cao khỏe vượt trội.

Trải qua quá trình phát triển và ứng dụng hơn 30 năm với khởi nguồn từ tâm huyết của các nhà khoa học Pháp thuộc tổ chức Hành động chống lại nạn đói Action Against Hunger, cho đến nay, F-100 vẫn là công thức mang tính ưu việt cho quá trình phục hồi dinh dưỡng ở trẻ suy dinh dưỡng trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Công thức này đã đem lại những giá trị tích cực trong hành trình chống lại căn bệnh suy dinh dưỡng  cho trẻ em toàn cầu.

Tài liệu tham khảo:

  1. United Nation (2015). Universal Declaration of Human Rights”. www.un.org.
  2. United Nation (1966). International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights.
  3. United Nations Human Rights Council (1974). Universal Declaration on the Eradication of Hunger and Malnutrition. 
  4. WHO, “Management of Severe Malnutrition: A Manual for Physicians and Other Senior Health Workers.”
  5. Desjeux JF, Briend A, Prudhon C, Greletty Y, Golden MH. Definition and evaluation of therapeutic food for severely malnourished children in situations of humanitarian emergencies. Bull Acad Natl Med. 1998;182(8):1679-90; discussion 1691-5.
  6.  Diop EHI, Dossou NI, Ndour MM, Briend A, Wade S. Comparison of the efficacy of a solid ready-touse food and a liquid, milk-based diet for the rehabilitation of severely malnourished children: a randomized trial. Am. J. Clin, Nutr. 78: 302-307. 
  7.  Humaira Qasim et. al. Weight gain on WHO recommended F100 diet in children under 5 years of age hospitalized with severe acute malnutrition. Journal of Medicine, Physiology and Biophysics. ISN 2422-8427. Vol 41. 2018
  8.  Quốc Hùng, P. ., Đình Thoan, T. ., Văn, N. ., & Thúy Nga, T. . (2021). HIỆU QUẢ BỔ SUNG SỮA BỘT HANIE KID LÊN TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG, SỨC KHỎE VÀ KHẢ NĂNG CHẤP NHẬN SẢN PHẨM CỦA HỌC SINH LỚP MỘT. Tạp Chí Y học Việt Nam, 503(2).
  9. UNICEF Việt Nam. Dinh dưỡng.
Có thể bạn quan tâm

­Ra mắt Viện Dinh dưỡng Y học Nutricare Hoa Kỳ

Dân trí – Ngày 1/5, lễ ký kết thành lập Viện Dinh dưỡng Y học Nutricare Hoa Kỳ đã diễn...
Xem thêm

Cải thiện chiều cao nhờ chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chiều cao được quyết định bởi cả yếu tố di truyền và các những yếu tố môi trường bên ngoài,...
Xem thêm

Những chủng lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột ở trẻ nhỏ

Hệ vi sinh đường ruột có tầm quan trọng đặc biệt đối với cơ thể con người, giúp hỗ trợ...
Xem thêm